Mehmet Can Orhan – Celal Bayar (2019)

Türkiye siyaset tarihinde çok önemli yeri olan, yaklaşık seksen yıl boyunca aktif siyaset hayatı yürütmüş Celal Bayar’ı, Cumhuriyetin ilk sağcı lideri olarak işleyen özgün bir biyografi.

Mehmet Can Orhan çalışmasında, Celal Bayar’ın ailesi, çocukluğu, eğitim yılları ve yaşadığı çevreyi izleyerek başlıyor.

Daha sonra Bayar’ın siyaset hayatının dönüm noktalarını inceleyen Orhan, Bayar’ın komitacı günlerinden başlayarak Kuvayı Milliye, İttihat ve Terakki ile CHP ve DP bünyesinde yürüttüğü siyasi faaliyetlerini masaya yatırıyor.

Kitapta, Bayar’ın cumhurbaşkanlığı ve başbakanlık günleri ile Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü ile ilişkileri de önemli yer tutuyor.

Özellikle Bayar’ın siyaset yapış tarzı hakkında aydınlanmak isteyenlerin edinmesi gereken bir çalışma.

• Künye: Mehmet Can Orhan – Celal Bayar: Cumhuriyetin İlk Sağ Lideri, Doğu Kitabevi, biyografi, 156 sayfa, 2019

Reklamlar

Fabio L. Grassi – Atatürk (2018)

Yıldız Teknik Üniversitesi Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölümü’nde öğretim görevlisi olarak çalışmış olan Fabio L. Grassi, aynı üniversitede Atatürk İlkeleri ve İnkılapları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin yönetim kurulu üyeliğini de yapmıştı.

Uzun yıllar Türkiye üzerine kafa yormuş bilim insanlarından biri olan Grassi, Mustafa Kemal Atatürk’ün yetkin bir biyografisiyle okurun karşısına çıkıyor.

Biyografinin özgünlüğü, yazarının, Milli Mücadele ve ertesi Türkiye’yi yakından takip eden İtalyan kaynaklarına hâkim olmasıdır diyebiliriz.

Grassi’nin Atatürk biyografisi, Cumhuriyet Türkiyesi’ne getirdiği yorumlarıyla da özellikle dikkat çekiyor.

• Künye: Fabio L. Grassi – Atatürk, çeviren: Eren Yücesan Cendey, Doğan Kitap, biyografi, 408 sayfa

Wanda Zembrzuska – Muhabirimiz Çanakkale Cephesinden Bildiriyor! (2019)

Bulgar gazeteci Wanda Zembrzuska, Birinci ve İkinci Dünya Savaşları’nı izleyen tek kadın savaş muhabiri olarak haklı bir üne sahip.

1915 yazında İstanbul’a gelen Zembrzuska’nın en çok istediği şey ise, buradan hararetli çatışmaların yaşandığı Çanakkale Cephesi’ne gitmekti.

Zembrzuska kısa bir süre sonra bu fırsatı nihayet bulabildi ve yabancı üç gazeteci arkadaşıyla birlikte torpidoyla Tekirdağ üzerinden Gelibolu Yarımadası’na vardı.

Bu kitap, o süreci hem bir gazetecinin hem de bir kadının gözünden izlemesiyle, Çanakkale Savaşları ve o savaşın usta kumandanı Mustafa Kemal Atatürk hakkında yeri doldurulamaz bir kaynak.

Zembrzuska, Çanakkale’de kaldığı on gün boyunca, bomba ve havan mermileri yağmuru altında Çanakkale Cephesi’ni bütün yönleriyle anlatıyor.

Zembrzuska bu esnada, daha Sofya’dan bildiği Anafartalar Grubu Komutanı Miralay Mustafa Kemal Bey’i de karargâhında ziyaret ediyor.

Bulgar kadın gazetecinin İstanbul ve Çanakkale Cephesi’nden gazetesine gönderdiği ve eşsiz bir kaynak niteliği taşıyan röportajları yüz yıl sonra, Hüseyin Mevsim’in çeviri, sunuş ve notları eşliğinde Türkçede.

• Künye: Wanda Zembrzuska – Muhabirimiz Çanakkale Cephesinden Bildiriyor!: Miralay Mustafa Kemal Bey’le Buluşma, Ağustos 1915, çeviren: Hüseyin Mevsim, Kitap Yayınevi, tarih, 80 sayfa, 2019

Sinan Meydan – Atatürk’ün Gizli Kurtuluş Planları (2009)

Sinan Meydan ‘Atatürk’ün Gizli Kurtuluş Planları’nda, “Kurtuluş Savaşı’nı Mustafa Kemal Atatürk başlatmamıştır” tezini ileri sürenlere yanıt veriyor.

Meydan, çalışmasında, Mustafa Kemal’in 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak basmadan çok önce, daha Adana’da Yıldırım Orduları Komutanı’yken Kurtuluş Savaşı’nın ilk adımlarını attığını ve daha sonra geldiği İstanbul’da geçirdiği altı aylık sürede (13 Kasım 1918-16 Mayıs 1919) yaptığı çalışmalarla ve hazırladığı “gizli kurtuluş planlarıyla” Kurtuluş Savaşı’nın altyapısını oluşturduğunu savunuyor.

Yazar, Yunan ordusunun yenilerek Anadolu’nun kurtulmasına olanak sağlayan etkenin Mustafa Kemal’in “ilk hazırlıkları” olduğunu söylüyor.

• Künye: Sinan Meydan – Atatürk’ün Gizli Kurtuluş Planları, İnkılap Kitabevi, tarih, 576 sayfa

Can Dündar – Gölgedekiler (2015)

1920’lerde, yıkıcı bir savaşın küllerinden kendini yeniden doğurmaya çalışan Mustafa Kemal ile onun yanında bulunmuş, gizli kahramanların hikâyeleri.

Bu kitapta Hüseyin Avni Bey, Fikrîye Hanım, Fethi Bey gibi isimlerin yanı sıra, Türkiye’nin ilk resmi komünist partisi olan Türkiye Komünist Partisi’nin macerasına da tanık oluyoruz.

Kitap, belgesel hediyeli.

• Künye: Can Dündar – Gölgedekiler, Can Yayınları

Murat Çulcu – Zito Venizelos!: Sevr’den İzmir’e (2009)

Murat Çulcu ‘Zito Venizelos!’ta, İzmir’in işgali ve Sevr’in imzalanmasından Dumlupınar Meydan Savaşı’na uzanan süreci çok yönlü bir biçimde irdeliyor.

Çulcu çalışmasında, İzmir’in işgalinden Sevr’in imzalanmasına kadar geçen sürede yaşanan olayları; Muzaffer Muhittin tarafından kaleme alınan ‘Vahdettin’in İhanetleri ve Firarı’ risalesini; Mustafa Kemal Atatürk’ün Dumlupınar Meydan Savaşı ile ilgili açıklamalarını; Dumlupınar Meydan Savaşı’nın diğer tarafında yer alan Yunan İşgal Kuvvetleri’nin Başkomutanı Trikopis’in anılarını ve Dumlupınar’dan İzmir’e yönelen orduya öncülük eden İkinci Süvari Tümeni’nin ‘tarihsel yürüyüşü’nü ayrıntılara inerek anlatıyor.

• Künye: Murat Çulcu – Zito Venizelos!: Sevr’den İzmir’e, E Yayınları, tarih, 280 sayfa

Stefan Ihrig – Naziler ve Atatürk (2015)

Hitler zamanında, Atatürk’ün kendisi ve Mussolini’nin ustası olduğunu söylemişti.

Bu fikrin tarihsel bağlamı nedir?

Nazilerin, yeni siyasal dünyayı Kemalist rejimin temsil ettiğini düşündüklerini belirten Stefan Ihrig bu çalışmasında, Atatürk’ün baskıya dayalı yönetiminin, Nazi ideolojisi ve stratejisine büyük etkide bulunduğunu iddia ediyor.

• Künye: Stefan Ihrig – Naziler ve Atatürk, çeviren: Ahmet Fethi Yıldırım, Alfa Yayınları